Een van de grootste maatschappelijke zorgen rond artificial intelligence (AI) betreft het verlies van banen door vergaande automatisering. Dat is zeker een reëel risico, volgens twee topstrategen op Wall Street.

Insider vroeg econoom David Rosenberg en de kwantitatieve beleggingsstrateeg Rod Arnott om hun mening over kunstmatige intelligentie. Hoe raakt AI de economie en de beurs?

Rosenberg en Arnott denken beide dat kunstmatige intelligentie tot grote disruptie op de arbeidsmarkt leidt, maar ook dat de huidige AI-hype onder beleggers een zeepbel op de aandelenmarkt voedt.

Artificial intelligence: impact op de arbeidsmarkt

Wat de arbeidsmarkt betreft draait het er bij toepassingen van artificial intelligence vooral om wie AI in z’n voordeel kan gebruiken. Hoe dan ook zullen er “miljoenen” banen verdwijnen, geeft Arnott aan. 

"Het verlies aan banen zal veroorzaakt worden door degenen die weten hoe ze AI moeten gebruiken om productiviteitswinst te boeken", zegt Arnott, oprichter van Research Affiliates, in een e-mail uitwisseling met Insider.

"Artificial intelligence is in veel gevallen een kans én een risico. Het heeft geen zin om je daar al te druk over te maken, aangezien de snelle evolutie van AI ervoor zorgt dat het lastig is om je nu voor te stellen hoe de wereld er over een paar jaar uitziet."

Rob Arnott. Foto: Tim Boyle/Bloomberg via Getty Images

Echter, de toepassing van kunstmatige intelligentie zal ook nieuwe banen creëren, volgens Arnott. Hij verwijst daarbij naar eerdere technologische revoluties zoals het internet, computers en de auto.

"Elke belangrijke technologische disruptie sinds het begin van de industriële revolutie heeft miljoenen mensen banen gekost. En miljoenen banen gecreëerd", zegt Arnott. "Het is niet overdreven om te stellen dat meer dan 95 procent van de banen van 200 jaar geleden niet meer bestaat. En die worden ook niet gemist, al hebben miljoenen hun broodwinning in het proces zien verdwijnen."

Econoom Rosenberg, oprichter van Rosenberg Research en eerder werkzaam bij zakenbank Merrill Lynch, verwacht eveneens grootschalige ontwrichting op de arbeidsmarkt. Maar hij is iets pessimistischer over de vraag of er op korte termijn voldoende nieuwe banen worden gecreëerd en geeft aan dat AI in eerste instantie kan zorgen voor hogere werkloosheid.

"Het internet wakkerde in de begintijd vergelijkbare angsten aan en creëerde uiteindelijk miljoenen banen", schrijft Rosenberg in een e-mail aan Insider. "Het soort AI-technologie waar we het nu over hebben, heeft echter een veel sterkere potentie wat betreft de verdringing van arbeid, omdat we het bijvoorbeeld hebben over een generatie analisten, in welk beroep dan ook, die wordt vervangen door computertechnologie. De kostenbesparingen zullen enorm zijn."

"De implicaties van generatieve AI op de arbeidsmarkt zorgen voor disruptie en toenemende baanonzekerheid", aldus Rosenberg.

David Rosenberg. Foto: Gluskin Sheff

Zeepbel op de beurs is serieus risico

Arnott denkt dat bedrijven die weten te profiteren van AI, hun winstmarges kunnen verbeteren. Maar momenteel is zijns inziens sprake van de ongebreidelde speculatie in delen van de aandelenmarkt. Hierbij is toekomstige groei al ingeprijsd in de huidige koersniveau van aandelen.  

Volgens Arnott is het te vroeg is om te zeggen wie de winnaars zullen zijn van de AI-revolutie. Hij vergelijkt de huidige beursmanie met de speculatie rond aandelen van fabrikanten van elektrische auto's een paar jaar geleden. Dat eindigde in veel gevallen in een tranendal, waarbij zelfs een bedrijf als Tesla afgelopen jaar een koersdaling van ruim 70 procent voor de kiezen kreeg.  

"AI is een klassiek voorbeeld van een zogenoemde 'Big Market Delusion'", aldus Arnott. "Aanvankelijk worden aandelen in een bepaalde sector zo gewaardeerd alsof alle spelers succesvol zullen zijn, terwijl ze met elkaar concurreren en velen zullen falen."

Arnott geeft aan dat zijn onderzoeksbureau beursgenoteerde makers van elektrische voertuigen in 2021 als een 'Big Market Delusion' bestempelde. "Twee jaar later presteerden ze allemaal ondermaats, zonder uitzondering. De omvang van de koersdalingen vertoonde een bijna perfecte correlatie met de mate waarin de koers-omzetverhouding in 2021 was overgewaardeerd."

"Kortom: AI zal de wereld veranderen, substantieel in het komende decennium, radicaal in de komende 20 jaar en op een manier die we ons nog niet kunnen voorstellen over 50 jaar. Maar dat zit al in de beurskoersen verwerkt en de dominante spelers van de toekomst bestaan misschien nog niet eens", aldus Arnott.

Econoom Rosenberg denkt eveneens dat AI goed zal zijn voor de bedrijfswinsten. Maar ook hij vindt dat beleggers te gretig zijn en beurskoersen te ver opdrijven. Daarbij ziet Rosenberg duidelijke parallellen met de dotcomzeepbel in de jaren 1990, die na de eeuwwisseling uiteenspatte. 

"De vooruitgang bij toepassingen van artificial intelligence en het effect daarvan op de productiviteit en winstgevendheid van bedrijven is reëel. Tegelijk heeft de investering van Microsoft in ChatGPT dit jaar een 'wapenwedloop' ontketend, waarbij grote concurrenten snel volgden en hun eigen plannen aankondigden", aldus Rosenberg.

"Het gedrag van bedrijven dat we nu zien, lijkt griezelig veel op wat er gebeurde op het hoogtepunt van de dotcomzeepbel. Destijds probeerden bedrijven beleggers massaal te paaien met 'nieuws' over hoe men het internet ging integreren in de bedrijfsvoering. Het was genoeg om '.com' aan de naam van een bedrijf toe te voegen om aandelenkoersen omhoog te laten schieten", schetst Rossenberg. "Dus, hoewel ik geloof in de langetermijnvoordelen van AI, hebben we vanuit beleggingsoptiek te maken met een nieuwe 'manie'."

LEES OOK: Beleggers steken miljoenen in oude whiskyflessen, die ze nóóit zullen openen – ‘Whisky koop je niet om te drinken, maar om in te investeren’